سپندارمذگان
دلیل تغییر تاریخ سپندارمذگان از 5 اسفند به 29 بهمن چیست؟
ایرانیان باستان روز پنجم اسفند را روز بزرگداشت زن و زمین میدانستند. اگرچه منابع کهن از جمله ابوریحان این جشن را در روز پنجم اسفند ذکر کردهاند. ولی با توجه به تغییر ساختار تقویم ایرانی در زمان خیام که پس از ابوریحان میزیست، و سی و یک روزه شدن شش ماه نخست سال در گاهشماری ایرانی، تاریخ ذکر شده در منابع کهن را باید به روز رسانی کرد.
موبد کورش نیکنام برگزاری جشنها با استفاده از گاهشماریهای سنتی با ماههای ۳۰ روزه را بیتوجهی به دانش نجوم و دستاوردهای خیام و موجب ناهماهنگی در جشنها دانسته و لزوم توجه به گاهشماری ملی و رسمی با ماههای ۳۱ روزه (همان 29 بهمن) را یادآور شده است
فریدون جنیدی : 29 بهمن تا 5 اسفند را هفته عشق و مهرورزی بنامیم
میان گاهشماری خیامی و ایران باستان 6 روز اختلاف است که همین امر در تعیین تاریخ برخی جشنهای ایران باستان از جمله سپندارمذگان مشکلاتی را به وجود میآورد. یک پژوهشگر تاریخ و فرهنگ ایران معتقد است با احترام به هر دو گاهشماری بهتر است از 29 بهمن تا 5 اسفند را هفته عشق و مهرورزی بنامیم.
تاریخ خیامی یا همان تاریخ شمسی که امروز مورد استفاده قرار گرفته، 6 روز با تاریخ باستانی ایران تفاوت دارد. این 6 روز در تعیین برخی جشنهای ایرانی از جمله سپندارمذگان مشکلاتی را به همراه دارد. برخی معتقدند با کسر این شش روز سپندارمذگان باید در 29 بهمن برگزار شود و برخی نیز تاکید میکنند که این جشن باید در 5 اسفند برگزار شود.
در ایران باستان هر روز یک نام داشت و از 30 روز ماه، 12 روز به نام ماههای سال بود. همروز شدن نام ماه با همان ماه سال موجبات جشن را فراهم میکرد. پنجمین روز هر ماه را اسفند روز (سپندارمذ) مینامیدند که لقب ملی زمین است؛ یعنی گستراننده، مقدس، فروتن. زمین نماد عشق است چون با فروتنی، تواضع و گذشت به همه عشق می ورزد. زشت و زیبا را به یک چشم مینگرد و همه را چون مادری در دامان پر مهر خود امان میدهد. به همین دلیل در فرهنگ باستان اسپندارمذگان را به عنوان نماد مهر مادری و باروری میپنداشتند. ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه آورده است که ایرانیان باستان این روز را روز بزرگداشت زن و زمین می دانستند.
به همین علت پنجمین روز ماه اسفند را روز سپندارمذگان روز عشق و مهرورزی مینامند. بسیاری معتقدند طبق تاریخ باستانی که در آن ماههای سال 30 روز است، باید 6 روز ماه تابستان را که در تاریخ امروز شمسی وجود دارد از 5 اسفند کسر کرد و به این ترتیب روز 29 بهمنماه، را به عنوان روز سپندارمذگان میشناسند. اما برخی طبق سنت کهن همچنان پنج اسفند را گرامی میدارند.
«فریدون جنیدی»، پژوهشگر تاریخ و فرهنگ ایران درباره این اختلاف تقویمی به CHN میگوید: «خیام با دانش شگفت و عظیم خود دریافت که 6 ماه ابتدای سال 31 روز است و امروز دانشمندان با بررسی آنچه خیام کشف کرده، مهر دوباره تائید بر آن زدهاند. به واقع گاهشماری خیامی دقیقترین گاهشماری جهان است.»
وی در ادامه میگوید: «از سوی دیگر گاهشماری باستانی ایران که حدود 8 هزار سال قدمت دارد هم در نوع خود بینظیر است و در زمان خود بهترین گاهشماری محسوب میشدهاست. اما آن گاهشماری 6 روز عقبتر از گاهشماری خیام است و به همین علت در تاریخ برخی جشنها و رسوم کهن اختلافاتی وجود دارد.»
جنیدی پیشنهاد میکند که با احترام به گاهشماری خیامی و گاهشماری ایران باستان و اهمیت جشن اسفندگان (سپندارمذگان) بهتر است 6 روز 29 بهمن تا 5 اسفند را به عنوان هفته عشق و مهرورزی بنامیم.
ایران کشوری با پیشینه فرهنگی کهن است و نگاهی به گذشته باستانیاش، هر بینندهای را مبهوت جشنهای کهن این سرزمین میکند. در میان بیش از 50 جشن باستانی، “سپندارمذگان”، روز گرامیداشت زن و زمین یکی از مهمترین آنهاست. روزی که عشق و مهرورزی بخشی از سنتهای آن است. با اینحال چنین جشنی به ورطه فراموشی سپرده شده و فرهنگی نامربوط چون “ولنتاین” جای آن را گرفتهاست.
نظرات شما عزیزان:
پاسخ:این ها بوده منتها شما پستهای جدید رو دیده بودید تا کنون
هوم؟